All the existing microorganisms can be divided into two main groups – aerobic and anaerobic. Aerobic microorganisms must have atmospheric free oxygen for their life and growth. However one knows that free oxygen is not favourable for the development of anaerobic microorganisms.
Bacteria vary in shape and according to this feature they are divided into some groups. Spherical bacteria have been called cocci. They are also subdivided into several groups. Rop-shaped (палочковидные) bacteria are called bacilli.
When bacteria multiply they divide. The growing organisms increases in size up to a certain limit and in due time divides. The process of division depends on the conditions of the environment.
Any minute virulent microorganisms may invade the human body. But due to the local protective agents of the human organism they are destroyed. In this case no disease occurs.
However the local protective agents of the human organism are not always able to destroy completely the invading microorganisms. It is known that in such a case a local or general infection may occur.
Most of the microorganisms produce diseases when they enter the tissue and destroy it. If one examines under the microscope the alveoli of the lung of the man with lobar pneumonia a great number of pneumococci can be revealed. While the disease persists the lung may be considerably impaired because of the consolidations which may develop in it.
But the human organism can fight against the microorganisms which have passed its first protective barriers, i.e. skin and mucous membranes.
The prominent Russian scientist I.I. Mechnikov had made many investigations before he was able to come to the conclusion that leucocytes could catch and destroy certain microbes. I.I. Mechnikov called them phagocytes or microbe cell destroyers.

Все существующие микроорганизмы можно разделить на две основные группы – аэробные и анаэробные. Аэробные микроорганизмы нуждаются в свободном атмосферном кислороде для жизни и роста. Однако известно, что свободный кислород неблагоприятен для развития анаэробных микроорганизмов.

Бактерии различаются по форме, и в зависимости от этого признака их делят на несколько групп. Сферические бактерии называются кокками. Они также подразделяются на несколько групп. Палочковидные бактерии называются бациллами.

При размножении бактерии делятся. Растущий организм увеличивается в размерах до определённого предела и в нужный момент делится. Процесс деления зависит от условий окружающей среды. Любой мельчайший вирулентный микроорганизм может проникнуть в организм человека. Но благодаря местным защитным факторам организма они уничтожаются. В этом случае заболевание не возникает. Однако местные защитные факторы организма не всегда способны полностью уничтожить внедрившиеся микроорганизмы. Известно, что в таком случае может развиться местная или общая инфекция. Большинство микроорганизмов вызывают болезни, когда попадают в ткани и разрушают их.

Если исследовать под микроскопом альвеолы лёгкого человека, страдающего крупозной пневмонией, можно обнаружить большое количество пневмококков. Пока болезнь продолжается, лёгкое может быть значительно повреждено из-за уплотнений, которые могут в нём развиться. Однако человеческий организм способен бороться с микроорганизмами, которые преодолели его первые защитные барьеры, то есть кожу и слизистые оболочки.

Выдающийся русский учёный И.И. Мечников провёл множество исследований, прежде чем смог прийти к выводу, что лейкоциты способны захватывать и уничтожать определённые микробы. И.И. Мечников назвал их фагоцитами или клетками-уничтожителями микробов.

Барлық тірі микроорганизмдерді екі негізгі топқа бөлуге болады – аэробты және анаэробты. Аэробты микроорганизмдер өмір сүруі мен өсуі үшін атмосфералық еркін оттегін қажет етеді. Алайда еркін оттегінің анаэробты микроорганизмдердің дамуына қолайсыз екені белгілі.

Бактериялар пішініне қарай әртүрлі болады және осы ерекшелігіне байланысты бірнеше топқа бөлінеді. Сфера тәрізді бактериялар кокктар деп аталады. Олар да бірнеше топқа бөлінеді. Таяқша тәрізді бактериялар бациллалар деп аталады.

Бактериялар көбейген кезде олар бөлінеді. Өсіп келе жатқан организм белгілі бір мөлшерге дейін ұлғаяды және уақытында бөлінеді. Бөліну процесі қоршаған ортаның жағдайына байланысты. Кез келген ұсақ вирулентті микроорганизм адам ағзасына енуі мүмкін. Бірақ адам ағзасының жергілікті қорғаныс механизмдерінің арқасында олар жойылады. Бұл жағдайда ауру пайда болмайды. Алайда ағзаның жергілікті қорғаныс механизмдері әрдайым енетін микроорганизмдерді толықтай жоя алмайды. Мұндай жағдайда жергілікті немесе жалпы инфекция пайда болуы мүмкін. Көптеген микроорганизмдер тіндерге еніп, оларды бұзған кезде ауру тудырады.

Егер микроскоппен адамның крупозды пневмониясы бар өкпе альвеолаларын зерттейтін болсақ, көптеген пневмококктарды көруге болады. Ауру жалғасқан кезде өкпе айтарлықтай зақымдануы мүмкін, себебі онда тығыздалу пайда болады. Бірақ адам ағзасы бірінші қорғаныс тосқауылдарынан – тері мен шырышты қабықтардан өткен микроорганизмдермен күресе алады.

Атақты орыс ғалымы И.И. Мечников лейкоциттердің белгілі бір микробтарды ұстап, жоя алатыны туралы қорытындыға келмес бұрын көптеген зерттеулер жүргізді. И.И. Мечников оларды фагоциттер немесе микроб жасушаларын жоятындар деп атады.